Si Wigan at si Ma-I
Dalawang
libong taon na ang nakalilipas, may alitan ang bayan ng Banaue at Mayaoyao.
Itinuturing noon na isang karangalan ang makapatay ng kalaban. Sa panahong ito
nabuhay si Wigan, anak ng hari ng Banaue na si Ampual.
Minsan,
si Wigan ay nangaso sa kagubatan. Nang magawi siya sa isang talon upang
magpahinga, nakakita siya ng isang dalagang naliligo. Naakit siya sa kagandahan
nito ngunit napansin niyang ito ay isang dayuhan at walang karapatang maligo sa
lupain ng Banaue.
Papatayin
na sana ni Wigan ang dalaga nang pigilin siya ng isang ahas. Nakilala niya na
ang ahas ay si Lumawig, ang diyos ng kalangitan.
Sa
halip na ipagpatuloy ang naunang balak, sinamahan ni Wigan ang dalaga pauwi.
Nalaman
niyang ang pangaian nito ay Ma-i, anak ng hari ng Mayaoyao na si Liddum. Sa
kanilang mahabang paglalakbay, nabuo ang kanilang pag-iibigan.
Pagdating
sa lupain ng Mayaoyao, agad na dinakip si Wigan. Siya na ngayon ang dayuhan sa
lupain ni Ma-i.
Nakiusap
si Ma-i sa kanyang ama. Isinalaysay niya ang pangyayari.
“Maaaring
pinaslang niya ako nang mahuli niya akong naliligo sa kanyang lupain ngunit
siya ay nahabag. Sa halip, sinamahan pa niya ako pauwi nang ligtas sa anumang
kapahamakan. Mahabag ka sa kanya. Ama, tulad ng pagkahabag niya sa akin,” nagmamakaawang
sabi ng dalaga.
Nag-isip
si Liddum. Ang kahilingan ng kanyang anak ay taliwas sa nais ng mga mamamayan
ng Mayaoyao.
“Siya
ay mamamatay kung hindi niya kayang ipagtanggol ang kanyang sarili,” pahayag ng
hari. “Mga mamamayan ng Mayaoyao, piliin ninyo ang pinakamahusay nating
mandirigma upang makatunggali ng binatang mula sa Banaue. Ang magwawagi sa
labanan ang siyang magiging asawa ng aking anak.”
Sumang-ayon
ang mga mamamayan ng Mayaoyao. Pinili nila ang pinakamagiting nilang mandirigma
upang makalaban ni Wigan. Nagsimula na ang paghaharap ng dalawa.
Mula naman sa Banaue, dumating ang isang daang mandirigma na naghahanap sa anak ng kanilang hari. Nakita nila si Wigan na nakikipaglaban. Humanda silang maipaghiganti ito kung sakaling magagapi ito.
Mula naman sa Banaue, dumating ang isang daang mandirigma na naghahanap sa anak ng kanilang hari. Nakita nila si Wigan na nakikipaglaban. Humanda silang maipaghiganti ito kung sakaling magagapi ito.
Sa
kabutihang palad, nanalo si Wigan at naiwasan ang sana’y madugong pagtutuos ng
mga maiidirigma ng Banaue at Mayaoyao.
Isang
canao (handaan) ang sumunod. Si Ma-i ang namuno sa sayaw ng kasalan.
Tuluy-tuloy ang pagtunog ng gansa. Umabot ang kasayahan sa loob ng siyam na
araw.
Sina
Wigan at Ma-i, kasama ang mga mandirigma ng Banaue, ay naglakbay pabalik sa
Banaue. Habang naglalakbay, naisip ni Wigan ang kanyang ama. Matanda na ito at
marahil ay naghihintay na rin itong magkaapo. Ngunit nag-asawa siya nang walang
pahintulot ng ama. Sasang-ayon kaya ito sa kanyang ginawa?
Sa
hagdan-hagdang palayan nagtagpo sina Wigan at Ampual. Hinanda na ng binata ang
kanyang sarili.
“Sa
simula ng paggawa ng ikawalong baitang ng palayan, iyon ang magiging taon ng
aking pag-aasawa. Ama, narito na si Ma-i, anak ng hari ng Mayaoyao. Ang kanyang
amang si Liddum at mga mamamayan nito ay naging mabait sa pagtanggap sa akin.”
Tiningnan
ni Ampual si Ma-i. Hindi man nagsalita ay alam ni Wigan na naunawaan siya ng
ang ama. Habang naglalakad ay nag-iisip si Ampual ng sasabihin niya sa mga
nasasakupan. Masayang sumalubong naman ang lahat. Nagwika ang hari sa mga
taga-Banaue.
“Ako ay
matanda na. Hindi magtatagal at makakapiling ko na rin ang ating mga ninuno.
Bago ito mangyari ay nais kong makita ang aking anak na mag-asawa at handa nang
pumalit sa akin. Narito ang dalaga mula sa Mayaoyao. Mga dalaga ng Banaue,
piliin ninyo kung sino sa inyo ang pinakamaganda na maaari nating itapat sa
panauhing padala ni Lumawig. Mula sa dalawa, pipiliin namin ng aking anak kung
sino ang higit na maganda.
Ang
mapipili ay mapapangasawa ng aking anak at ang hindi ay mamamatay. Bilang
gantimpala sa magwawagi, ang kanyang karanasan ay magiging alamat sa ating mga
anak.”
Pumili
ang mga mamamayan ng Banaue ng dalagang itatabi nila kay Ma-i. Nang sila ay
makapili, lahat ay sumang-ayon na iyon na nga ang pinakamaganda sa mga
taga-Banaue.
Nagtabi
na ang dalawang dalaga. Tunay ngang di-pangkaraniwan ang mga kagandahang nasa
harap ni Wigan ngayon.
Nagtanong
si Ampual.
“Ano na
nga ba ang pangalan ng dayuhan?”
“Ma-i,”
tugon ni Wigan.
“Sumasang-ayon
ka ba na si Ma-i ang higit na maganda?”
“Opo,”
sagot ni Wigan na nagagalak sa desisyon ng ama.
Inihayag
ng hari na nagwagi si Ma-i. Nagalak ang mga tao. Sa kasiyahang ito, nagwika si
Ma-i.
“May
isang kahilingan po ako, dakilang pinuno ng Banaue. Hayaan niyong ang dalagang
aking nakatapat ay manatiling buhay nang walang kahihiyan. Ito’y upang ang
kanyang karanasan ay magsilbing alamat ng ating mga anak.”
Pinagbigyan
ni Ampual ang kahilingang ito ni Ma-i. Sinimulan na ang ikawalong baitang ng
hagdan-hagdang palayan at naganap muli ang kasalan nina Ma-i at Wigan. Ito ang
naging simula ng kapayapaan sa pagitan ng Banaue at Mayaoyao na umabot hanggang
sa kasalukuyan.
Aral
·
Ang maayos na pakikipag-usap ay hindi nauuwi sa karahasan.
Post a Comment