Alamat ng Bulkang Mayon (3 Different Versions)
Ang alamat ng
Bulkang Mayon ay nagmula pa sa probinsya ng Bikol. Mayroon itong tatlong
bersyon. Hindi na malaman kung alin sa mga ito ang orihinal na bersyon sa
kadahilanang ito ay nagpasalin-salin na sa iba’t-ibang henerasyon.
Alamat ng Bulkang Mayon (Version 1)
Ang pinuno ng mga Bikolano ay si Raha
Makusog. Mayroon siyang kaisa-isang anak na dalaga, si Daragang Magayon na ang
ibig sabihin ay Dalagang Maganda.
ibig sabihin ay Dalagang Maganda.
Kilalang-kilala ang kagandahan ng
prinsesa hanggang sa malalayong pook. Marami siyang manliligaw at isa na rito
si Pagtuga, isang mayaman, bantog na mandirigma ngunit masama ang ugali
pagdating sa kayamanan.
Nakarating sa katagalugan ang
usap-usapan tungkol sa magandang dalaga. Nabalitaan ito ni Ginoong Alapaap na
anak ng isang lakan. Maganda ang kanyang tindig, matalino at magalang. Ibig
niyang mapatunayan ang kagandahan ni Daragang Magayon kung kaya’t siya ay
naglakbay patungong Bikol.
Matagal na nagmasid si Alapaap sa
ilog na ayon sa nagsabi sa kanya ay doon madalas maligo si Daragang Magayon.
Nagbunga naman ang kanyang pagsisikap. Minsan ay naligong mag-isa si Daragang
Magayon sa ilog, ngunit sa kasamaang-palad ay na dupilas ang dalaga at nahulog
sa tubig na may kalaliman. Mabilis na tumalon sa tubig si Alapaap upang iligtas
ang babae.
“Sino ka?” tanong ng dalaga. “Ano ang
ginagawa mo rito?”
“Huwag po ninyong ikagagalit. Isa po
akong hamak na Tagalog buhat pa sa malayong lugar upang masilayan lamang ang iwi
mong kagandahan. Ibig ko sanang makasama ka habang-buhay,” magalang na tugon ni
Alapaap.
“Baka nangangarap ka?” ang
nakangiting tugon ng dalaga.
Sa maikling kuwento ay nagkaigihan
ang dalawa. Nagkasundo silang pakasal. Umuwi si Alapaap upang sunduin ang
kanyang mga magulang. Nabalitaan ni Pagtuga ang balak ng dalawa kaya’t gumawa
siya ng paraan upang sagkaan ito. Tinipon niyang lahat ang kanyang mga tauhan
at binihag si Raha Makusog. Sinabihan niya si Daragang Magayon na pakakawalan
lamang ang kanyang ama kung siya ay papayag na pakasal kay Pagtuga. Napilitang
sumang-ayon ang dalaga alang-alang sa kaligtasan ng ama.
Samantala, hindi ito nalingid kay
Alapaap. Siya sampu ng kanyang mga tauhan ay lumusob bago naisakatuparan ang
kasala nina Daragang Magayon at Pagtuga. Napatay ni Alapaap si Pagtuga ngunit
sa kasamaang-palad ay tinamaan nang hindi sinasadya si Daragang Magayon. Sa
pagtulong ni Alapaap kay Daragang Magayon, siya ay nahagip din ng isang saksak
ng tauhan ni Pagtuga. Ang tatlo ay sabay-sabay na namatay sina Daragang
Magayon, Alapaap at Pagtuga. Silang tatlo ay sabay-sabay ding inilibing sa
gitna ng malawak na bukid. Lahat ng hiyas at kayamanan ni Daragang Magayon ay
kasama sa hukay niya pati na ang mga regalo sa kanya ni Pagtuga.
Pagkalipas ng tatlong gabi, nagulat
ang mamamayan sa lakas ng lindol sabay ng tunog ng malalakas na kulog at
kidlat. Kinabukasan ay nagisnan nilang tumaas ang ipinaglibingan ni Daragang
Magayon at ng dalawa niyang mangingibig. Tumaas nang tumaas ang puntod natila
isang bundok. Nagkaroon ito ng magandang hugis at naging bulkan. Ayon sa pari
ang magandang bulkan ay si Daragang Magayon ang maitim na usok ay ang maitim na
budhi ni Pagtuga na labis ang kasakiman sa kayamanan. Naroon pa siya at gustong
bawiin ang mga iniregalo kay Daragang Magayon. Maganda ang bulkan ngunit ito’y
pumuputok at nag-aapoy sa galit kapag naaalala nito ang kasakiman ni Pagtuga.
Unti-unting pumapayapa ito kapag nararamdaman niyang nasa piling niya si
Alapaap at patuloy na nagmamahal sa kanya.
Mula noon ang bulkan ay tinawag na
Mayon. Ang bayan na kinatatayuan ng bulkan ay tinawag na Daraga bilang
pag-alaala kay Daragang Magayon.
Alamat ng Bulkang Mayon (Version 2)
Noong unang panahon sa kaharian ng
Albay ay may isang makapangyarihang Raha. Siya ay may anak na kaakit-akit. Ito
ay si Daragang Magayon na ang kahuluga’y “Magandang Dalaga.”
Maraming naakit sa kanyang taglay na
kagandahan kaya di mabilang na mga datu at mga ginoong tanyag ang nag-alay sa
kanya ng pagmamahal. Ang isa sa mga nanligaw ay si Kauen, anak ng mayamang Raha
sa kanugnog na kaharian. Naghandog ng mahalagang hiyas at ginto ang binata
subalit tumanggi sa regalo ang dalaga. Si Kanuen ay nabigo subalit nagyabang pa
na ang dalaga ay magiging kanya pagdating ng araw.
Mula sa malayong Katagalugan, narinig
ni Gat Malaya ang nabalitang kagandahan ni Daragang Magayon. Marami siyang mga
pagkakataong makaniig ang paraluman subalit nagkaroon ng mga sagabal. Minsan
malapit sa munting ilog, nakita niya ang dalagang namumupol ng bulaklak.
Kinamaya-maya’y ang binibini’y nagtampisaw sa batis. Ang binata’y nagparinig ng
himig ng masayang awit upang matawag ang kanyang pansin. Nagkatitigan sila at
ang binata’y nginitian.
Nabuhayan ng loob ang prinsipeng
Tagalog at ito’y nagsalita, “Magandang Mutya, mula ako sa malayo upang ikaw ay
sadyain at makita ang tangi mong kariktan!”
“Sino ka? Hindi kita kilala! Isa kang
pangahas!”
“Ako’y si Gat Malaya, galing sa kahariang
malapit dito. Bigyan mo ako ng isang bulaklak at ako’y masisiyahan na!”
Bantulot na ihinagis ng dalaga ang
bulaklak. Dumapo sa mga palad ng binata at ito’y kagyat na idinampi sa kaliwang
dibdib.
“Maaari bang kita’y makitang muli?”
At nagsimula ang maraming tipanan ng
dalawa sa makasaysayang batis.
“Isang araw,” mungkahi ng lalaki,
“kita’y iniibig. Tayo’y pakasal!”
“Ngunit ang Raha? Ang aking ama?” may
alinlangang paliwanag. “Dapat niyang malaman!”
“Huwag kang mag-alala! Hihingin ko
ang kamay mo sa kanya!”
Pumayag ang Raha. Ang batang prinsipe
ay kanyang nagustuhan pagkat magalang at nakakahalina kung kumilos. Itinakda ng
Raha ang kasal sa pagbibilog ng buwan, matapos ang anihan.
Nagpaalam si Gat Malaya upang
ipabatid sa kanyang mga magulang ang itinakdang kasalan. Kakaunin niya ang
ama’t ina at silang tatlo ay babalik sa Albay.
Nabalitaan ni Kauen (nabigong
manliligaw) ang napabalitang pag-iisang dibdib. Kanyang sinamantala ang
pagkakataong wala si Gat Malaya. Pinuntahan niya si Daragang Magayon.
Matigas ang pagtanggi ng dalaga sa
kabila ng mga pagbabala: “Kung hindi kita makamtan, walang magkakamit sa iyo
sinuman!”
Ang prinsesa ay natakot dahil sa
pagbabala sa buhay niya at sa kanyang ama. Siya’y sumagot, “Ako’y magiging iyo
kung si Gat Malaya ay hindi bumalik!”
Nagtumulin ang mga araw at mga
linggo. Malapit na ang tag-ani ngunit wala pa si Malaya. Hindi pa siya
nagbabalik. Gabi-gabi ang dalaga’y nakaupo sa duruwangawan at naghihintay.
Nang dumating ang kabilugan ng buwan
napilitan nang pakasal si Daraga kay Kauen. Nagkaroon ng maringal na handaan,
kainan at sayawan.
Sa gitna ng kasayahan ay dumating si
Gat Malaya kasama ang mga magulang.
“Ako’y naparito upang angkinin ang
aking nobya!” sabi ni Malaya.
“Hindi maaari!” tugon ni Kauen.
Nagkaroon ng sukatan ng lakas.
Magugunita na si Malaya ay subok sa espada subalit si Kauen naman ay malansi at
mapaglalang.
Nang ihahagis ni Kauen ang kanyang
sibat, si Daragang Magayon ay tumakbo upang pumagitna at sawayin ang dalawa. Sa
kasamaang-palad, ang sibat ay tumama sa dibdib ng dalaga. Niyakap ni Malaya ito
ngunit pataksil na sinibat ng katunggali. Kapwa nalagutan ng hininga ang
magsing-ibig.
Nagluksa ang Raha at ang buong
palasyo. Ipinag-utos niya na ang dalawa’y ilagak na magkasama sa isang hukay.
Lumipas ang mga araw. Himala ng mga
himala. Ang lupa sa puntod ng libing ay tumaas hanggang sa itoy maging bundok.
Napakaganda at perpekto ang hugis. Tinawag itong Bundok ng Mayon, bilang alaala
kay Daragang Magayon.
Alamat ng Bulkang Mayon (Version 3)
Ang Mayon na isa sa pinakamagagandang
bulkan sa Pilipinas ay ipinagmamalaki ng mga taga-Albay. Pero paano nga ba
nagkaroon ng Bulkang Mayon?
Ayon sa isang matandang alamat, sa
Albay ay may isang kagalang-galang na raha na sinusunod ng lahat. May anak
itong dalaga na hinahangaan dahil sa taglay nito ng kagandahan at kabaitan.
Daragang Magayon ang kilalang bansag sa anak ng raha. Daraga na
nangangahulugang dalaga at magayon na ang ibig sabihin ay maganda.
Sapagkat ubod ng ganda, maraming
binata ang dumadayo pa sa Albay makita lamang ang anak ng raha. Kabilang sa mga
mangingibig ni Daragang Magayon ay mga binatang anak ng mga raha rin mula sa
Camarines Norte, Camarines Sur, Catanduanes at Sorsogon.
Bagama’t kalat na kalat sa kabikulan
ang nababalitang kariktan ni Magayon, pinagtiyap lang ng pagkakataon kung bakit
nalaman din ng isang binatang mula sa napakalayong lugar sa katagalugan ang
kahali-halinang kagandahan. Ang binata ay si Ulap na anak ni Raha Tagalog ng
Quezon. Isa siyang abenturerong manunudla ng mga hayop gubat kaya siya napadpad
sa kabikulan.
Minsang nakatulog siya sa kagubatan
ay ginising siya ng halakhakan ng mga kadalagahan mula sa batis ng Rawis.
Nakita niyang naglulunoy sa malinaw na tubig ang magagandang dilag.
Pinakamaganda rito si Daragang Magayon. Hindi nagpakilala si Ulap sa inibig na
kaagad na dilag. Sapagkat nalaman ng binatang buwan-buwang naglulunoy ang magkakaibigan
sa batis ay pinagsasadya niya ang nasabing lugar upang masilayan lamang ang
pinakamamahal. Sa tuwing nagsisiahon ang mga dalaga sa kristal na batis ay
gustung-gusto na sanang makipagkilala ni Ulap kay Magayon subalit nag-aalala
siyang baka sabihing siya ay pangahas.
Minsang napansin niyang may mga
binata ring nakipaligo sa bukal Rawis ay nakiligo na rin si Ulap. Sa sobrang
pagmamahal kay Magayon ay sinikap niyang mapansin siya ng dalaga.
Naging madalas ang pakikilunoy ni Ulap sa mga kabinataan upang mapalapit lamang kay Daragang Magayon.
Naging madalas ang pakikilunoy ni Ulap sa mga kabinataan upang mapalapit lamang kay Daragang Magayon.
Minsang nagpapahinga na sa talampas
si Ulap at paakyat na ang dalaga ay napansin ng binatang isang malaking ahas
ang umuusad papalapit sa damuhang nilalakaran ng kaniyang diyosang sinasamba.
Patakbo siyang sumaklolo at sa isang kisapmata ay natagpas ang ulo ng ahas na
nagkikisay sa paanan ni Daragang Magayon. Laking pasasalamat ng dalaga.
Iyon ang pagkakataon upang
makipagkilala na si Ulap sa dalaga. Lagi at lagi na silang nagkikita. Mga
sariwang prutas lang ang inihahandog nito sa kanya. Akala ni Daragang Magayon
na ordinaryong mamamayan lang si Ulap sa kanilang bayan. Wala kasi itong yabang
sa katawan.
Nang masukol sa kuwentuhan ay
naipagtapat niyang anak din siya ng sikat na si Raha Tagalog sa Tayabas.
Lalong humanga sa pagpapakumbaba ni
Ulap si Daragang Magayon.
Naikumpara niya ang binata sa
manliligaw niyang si Iriga, matandang balong pinuno ng Camarines Sur. Pawang
nagkikinangang alahas ang inihahandog nito sa kaniya. Magarbong matanda si Raha
Iriga na kinatatakutan ng lahat pagkat kilala ito sa kawalan ng katarungan,
raha ng mga magnanakaw at puno ng kasamaan.
Nagkaibigan si Ulap at si Daragang
Magayon. Upang patunayan ang pagmamahal sa dalaga ay pinagsadya niya sa
kaharian ang ama nito at malakas na itinulos ang matulis na sibat bilang
pagpapatunay sa masidhi niyang pagmamahal kay Daragang Magayon. Iyon ay
paghamon din sa sinumang nais magpahayag ng pag-ibig kay Daragang Magayon.
Humanga sa tapang ni Ulap si Raha Makusog. Nag-usap sila. Ipinagpaalam ng
binatang papupuntahin ang mga magulang niya upang pormal na hingin ang kamay ni
Daragang Magayon upang sila ay makasal sa lalong madaling panahon. Pumayag ang
mabait na ama ni Magayon. Bago sumagot ay nagpasya na si Raha Makusog na isauli
na ang lahat ng alahas na handog ng ganid na si Raha Iriga.
Nakarating kay Raha Iriga ang
nalalapit na pamamanhikan at kasalan.
Habang papauwi si Ulap upang sunduin
ang mga magulang ay nilusob ni Raha Iriga ang baranggay ni Raha Makusog.
Bilang benggansa, binuhay niya bilang
alipin si Raha Makusog at itinakda ang kasal nila ni Magayon sa pagbibilog ng
buwan. Nagpakatanggi-tanggi ang dalaga subalit tuso si Raha Iriga.
Ipapapatay daw niya ang ama kung
hindi pakakasal sa kaniya ang dalaga. Kumagat sa patalim si Daragang Magayon na
dasal nang dasal na sana ay dumating na ang binatang pinakamamahal.
Naghahanda na sa maringal na
pamamanhikan si Ulap at ang mga magulang nang makarating sa binata ang balitang
sinapit ni Magayon. Galit na galit na isinama niya kaagad ang mga kawal.
Ang paghaharap ni Ulap at Raha Iriga
ay tunggalian ng lakas sa lakas. Sapagkat katarungan ang ipinakikipaglaban kaya
lalong lumakas si Ulap na sa huling malakas na taga ay napatay ang Raha ng
Kasamaan. Tuwang-tuwa si Daragang Magayon na patakbong yumakap sa
tagapagtanggol. Sapagkat napagitna ang magkasintahan sa mga kawal na
nagdidigmaan ay di napansin ni Daragang Magayon ang ligaw na sibat na tumama sa
dibdib niya. Natulala si Ulap na sumapo at yumakap sa mahal niyang diyosa.
Napakabilis ng pangyayari. Hindi na nakapagpaalam pa ang magandang dalaga. Sa
isang kisapmata ay sinugod naman ng tagapagtanggol ni Iriga si Ulap. Tumagos sa
dibdib ng binata ang may lasong sandata. Nang makita ni Raha Makusog ang
katampalasanan ng alipin ay tinagpas niya ang ulo ng buhong.
Nagapi sa digmaan ang ilan sa mga
tauhan ng ganid na raha. Ang karamihan na naniniwala pa rin sa katarungan,
kapayapaan at pag-iibigan ay nagsiluhod at pumayag na paampon sa mga matatapat
na kawal ni Raha Makusog na inalalayan ng mga mandirigma ni Ulap mula sa
katagalugan.
Bagama’t nauwi sa pagdadalamhati ang
kasalan ni Ulap at ni Daragang Magayon ay nagyuko na lang ng ulo si Raha
Makusog bilang pag-alinsunod sa itinakda ni Bathala.
Bilang pagbibigay pahalaga ng ama sa
nag-iisang anak, pinagsama niya ang bangkay ng magsing-irog sa lugar na malapit
sa batis Rawis na unang pinagtagpuan ng dalawa.
Ang lugar na iyon na pinaglibingan
kay Daragang Magayon ay kapansing-pansing tumataas taun-taon. Sa kinatagalan ay
lumaki ito nang lumaki at naging isang bundok. Bilang pagpapahalaga sa dakilang
pag-ibig na inialay kay Daragang Magayon, ito ay tinawag na Bundok ni Daragang
Magayon na ngayon ay naging Mayon.
Sa panahong tila humahaplos ang
maninipis na ulap sa tuktok ng bundok, sinasabi ng mga matatanda na hinahagkan
ni Ulap ang pisngi ni Magayon. At kapag marahang dumadaloy ang ulan sa gilid ng
bundok, iyon daw ay pagluha ni Ulap na nangungulila sa pagmamahal na hindi
nabigyan ng katuparan.
May mga taga-Bicol na naniniwala pa
rin sa nagngangalit na kaluluwa ni Raha Iriga. Sinasabi nilang sa pagnanais
nitong makuhang muli ang mga alahas na inihandog kay Magayon ay nag-aapoy ang
bulkan ng Mayon.
Iyan ang alamat ng Bulkang Mayon.
Aral:
- Huwag humadlang sa dalawang
taong tunay nag-iibigan. Magparaya at huwag maging matigas ang puso. Kung
ayaw sa iyo ng isang tao ay tanggapin ito ng maluwag sa kalooban. Hilingin
mo sa Diyos na dumating nawa ang tamang panahon na ipagkaloob niya sa iyo
ang nararapat na tao sa iyong pagmamahal.
Post a Comment